Thế nhưng, không phải lúc nào cá tra cũng được đón nhận một cách trọn vẹn. Ở châu Âu, từng có những luồng ý kiến trái chiều, thậm chí gắn mác “kém chất lượng” cho loại thủy sản này. Vậy thực hư câu chuyện ra sao? Liệu cá tra Việt Nam có thật sự đáng bị đánh giá như vậy? Hãy cùng Tép Bạc tìm hiểu để có cái nhìn rõ ràng hơn!
1. Cá tra Việt Nam đang làm gì trên đất châu Âu?
Nói đến cá tra Việt Nam, không thể bỏ qua vị thế “ông lớn” mà nó đang nắm giữ trên thị trường châu Âu. Theo số liệu mới nhất, cá tra Việt Nam chiếm tới 90% tổng lượng cá tra nhập khẩu vào Liên minh châu Âu (EU). Điều này cho thấy sức hút của cá tra không hề nhỏ. Những cái tên như Hà Lan, Đức, Tây Ban Nha hay Ý đều nằm trong danh sách các thị trường “chuộng” cá tra Việt Nam nhất. Người tiêu dùng ở đây yêu thích cá tra bởi giá thành hợp lý, dễ chế biến và phù hợp với nhiều món ăn từ chiên giòn đến áp chảo.
Sau một giai đoạn trầm lắng, xuất khẩu cá tra sang EU đang có tín hiệu phục hồi rõ rệt. Các chuyên gia nhận định rằng nhu cầu tiêu thụ cá tra tại đây vẫn ở mức cao và ngày càng tăng. Không chỉ vậy, thị trường CPTPP – khối Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương – cũng vừa vươn lên vị trí thứ hai về nhập khẩu cá tra Việt Nam, vượt qua cả Mỹ trong tháng 1/2025. Điều này mở ra triển vọng tích cực, cho thấy cá tra không chỉ giữ vững chỗ đứng mà còn có tiềm năng bứt phá mạnh mẽ trong tương lai. Với những con số và tín hiệu này, rõ ràng cá tra Việt Nam không phải là “tay mơ” trên trường quốc tế.
Xuất khẩu cá tra sang EU trong tháng 1/2025 đạt hơn 13 triệu USD, tăng 2% so với cùng kỳ năm 2024. Ảnh: siamcanadian.com
2. Tại sao cá tra lại vướng phải tranh cãi?
Thế nhưng, không phải mọi chuyện đều suôn sẻ. Cá tra Việt Nam từng đối mặt với không ít sóng gió, đặc biệt từ những thông tin tiêu cực trên truyền thông nước ngoài. Có thời điểm, một số chiến dịch truyền thông ở châu Âu đã “bôi xấu” hình ảnh cá tra, gắn cho nó cái mác “kém chất lượng” hay “không an toàn”. Những câu chuyện được thêu dệt như cá tra nuôi trong môi trường ô nhiễm hay chứa chất cấm đã khiến người tiêu dùng hoang mang. Thực tế, đây không hẳn là sự thật mà đôi khi là chiêu trò cạnh tranh không lành mạnh từ các đối thủ trong ngành cá thịt trắng, như cá tuyết hay cá rô phi từ những nước khác.
Nhìn sâu hơn, vấn đề không chỉ nằm ở truyền thông mà còn ở sự thiếu hiểu biết của một bộ phận người tiêu dùng châu Âu về quy trình sản xuất cá tra tại Việt Nam. Họ không biết rằng đằng sau mỗi fillet cá trắng bóng là cả một hệ thống nuôi trồng và chế biến được kiểm soát chặt chẽ. Thực tế thì sao? Cá tra Việt Nam đã và đang đạt được hàng loạt chứng nhận quốc tế uy tín như Global G.A.P., ASC hay BAP. Đây đều là những “tấm vé vàng” đảm bảo rằng cá được nuôi trồng an toàn, bền vững và đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe của thị trường quốc tế. Hệ thống kiểm soát an toàn thực phẩm của Việt Nam cũng được các cơ quan chức năng châu Âu đánh giá cao. Vậy nên, nói cá tra “kém chất lượng” có phần oan uổng và thiếu cơ sở.
3. Triển vọng nào cho cá tra Việt Nam ở châu Âu?
Nhìn về tương lai, cá tra Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để khẳng định vị thế. Theo dự báo, sản lượng cá tra toàn cầu có thể chạm mốc 2 triệu tấn vào năm 2025. Với vai trò là “anh cả” trong ngành, Việt Nam chắc chắn sẽ hưởng lợi không nhỏ từ con số ấn tượng này. Đặc biệt, tại châu Âu, nhu cầu tiêu thụ cá tra vẫn duy trì ở mức cao nhờ giá thành cạnh tranh so với các loại cá khác và chất lượng ngày càng được cải thiện. Người châu Âu không chỉ mua cá tra để ăn mà còn đánh giá cao tính tiện lợi của nó trong cuộc sống bận rộn.
Với những con số ấn tượng, cá tra Việt Nam đang dần khôi phục được niềm tin của người tiêu dùng tại Châu Âu
Để củng cố lòng tin và mở rộng thị trường, Việt Nam cũng không ngồi yên. Các doanh nghiệp thủy sản đang đẩy mạnh quảng bá hình ảnh cá tra, tham gia hội chợ quốc tế và hợp tác với các đối tác châu Âu để đưa sản phẩm đến gần hơn với người tiêu dùng. Bên cạnh đó, việc tận dụng lợi thế từ các hiệp định thương mại như EVFTA hay CPTPP giúp cá tra hưởng ưu đãi thuế quan, tạo sức cạnh tranh vượt trội. Chính phủ và ngành thủy sản cũng đang siết chặt hơn nữa quy trình sản xuất, đảm bảo rằng mỗi miếng cá tra đến tay khách hàng đều là sản phẩm chất lượng cao. Với những nỗ lực này, chẳng có lý do gì để cá tra Việt Nam không thể “lấy lại danh dự” và tiếp tục tỏa sáng ở trời Âu.
4. Kết lại một chặng đường
Cá tra Việt Nam, từ những ao nuôi ở Đồng bằng sông Cửu Long đến bàn ăn ở châu Âu, đã đi qua không ít thử thách. Dù từng bị nghi ngờ về chất lượng, nhưng với vị thế chiếm 90% thị phần nhập khẩu tại EU, những chứng nhận quốc tế danh giá và sự phục hồi mạnh mẽ, cá tra đã chứng minh rằng nó không hề “kém cạnh” như lời đồn. Thay vì vội vàng tin vào những nhận định thiếu căn cứ, hãy nhìn vào thực tế: cá tra Việt Nam không chỉ là niềm tự hào của ngành thủy sản mà còn là minh chứng cho nỗ lực vươn lên của người nông dân Việt. Vậy nên, câu hỏi “Cá tra Việt Nam có đáng bị xem là thực phẩm kém chất lượng ở châu Âu không?” có lẽ đã có đáp án rõ ràng: Không, hoàn toàn không!