Giải pháp chống dịch bệnh EMS trong ngành nuôi tôm Việt Nam năm 2024

Năm 2024, Hội chứng chết sớm (EMS) không còn là thảm họa không thể kiểm soát của ngành nuôi tôm, mà trở thành động lực cho cuộc cách mạng công nghệ sinh học. Với sự kết hợp giữa công nghệ AI, nghiên cứu gen tiên tiến và các giải pháp sinh thái mới, chúng ta đang từng bước chinh phục thử thách này, hướng tới một nền nuôi trồng thủy sản bền vững, hiệu quả và ít rủi ro hơn bao giờ hết.

Tôm thẻ chân trắng
Hội chứng chết sớm (EMS), hay còn gọi là bệnh hoại tử gan tụy cấp tính (AHPND) có tốc độ lây lan nhanh chóng và tỷ lệ tử vong cao. Ảnh: Tép Bạc

Sơ lược nguyên nhân và đặc điểm EMS

Hội chứng EMS do vi khuẩn Vibrio parahaemolyticus mang gen độc tố PirA và PirB gây ra. Hai gen này phá hủy gan tụy tôm, làm giảm khả năng hấp thụ dinh dưỡng và gây tử vong nhanh chóng. Bệnh thường xuất hiện ở tôm trong 20–30 ngày đầu thả nuôi, gây thiệt hại lớn nếu không được phát hiện sớm.

Môi trường nuôi kém vệ sinh là một trong những nguyên nhân chính kích hoạt gen độc tố. Theo các nghiên cứu quốc tế, yếu tố như nhiệt độ cao, nồng độ oxy thấp, và độ mặn không ổn định làm tăng khả năng phát triển của vi khuẩn này. Đây là lý do tại sao việc quản lý môi trường ao nuôi đóng vai trò cực kỳ quan trọng.

Phân tích các chiến lược phòng chống EMS ít được khai thác

Một trong những tiến bộ đáng chú ý gần đây là công nghệ gene trong chẩn đoán sớm EMS. Với hệ thống CRISPR-Cas, người nuôi có thể phát hiện nhanh vi khuẩn Vibrio parahaemolyticus chỉ trong vòng 30 phút, giúp xử lý kịp thời trước khi bệnh lây lan rộng. Đồng thời, các bộ kit xét nghiệm di động ngày càng được cải tiến để dễ sử dụng tại hiện trường.

Ngoài ra, công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) và Internet vạn vật (IoT) cũng đang được áp dụng vào quản lý ao nuôi. Các thiết bị cảm biến hiện đại giúp giám sát liên tục các chỉ số nước như pH, nhiệt độ, và oxy hòa tan. Dữ liệu được phân tích theo thời gian thực thông qua hệ thống AI, cung cấp cảnh báo sớm để người nuôi đưa ra các biện pháp điều chỉnh phù hợp.

Những phát triển công nghệ phòng chống EMS trên thế giới

Trên thế giới, việc cải tiến probiotic đang nhận được sự quan tâm lớn. Các dòng vi sinh vật mới đã được chứng minh có khả năng cạnh tranh sinh học mạnh mẽ với Vibrio, từ đó giảm nguy cơ nhiễm bệnh. Một nghiên cứu tại Thái Lan cho thấy việc bổ sung probiotic giúp giảm tới 40% tỷ lệ nhiễm EMS trong ao nuôi.

Bên cạnh đó, enzyme sinh học cũng là một giải pháp tiềm năng. Các enzyme này có khả năng phân hủy độc tố PirA/PirB, giảm tác động của vi khuẩn lên gan tụy tôm. Thử nghiệm thực tế tại Ấn Độ đã chứng minh hiệu quả của enzyme sinh học trong việc giảm tỷ lệ tử vong xuống dưới 20%.

Ao nuôi tômLạm dụng kháng sinh trong nuôi tôm không chỉ gây hại cho môi trường mà còn ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm xuất khẩu. Ảnh: Tép Bạc

Giải pháp sinh thái thay thế kháng sinh

Lạm dụng kháng sinh trong nuôi tôm không chỉ gây hại cho môi trường mà còn ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm xuất khẩu. Do đó, các giải pháp sinh thái đang được ưu tiên áp dụng.

Một số nghiên cứu tại Hàn Quốc cho thấy chiết xuất từ rong biển nâu (brown algae) có khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn Vibrio. Ngoài ra, vi tảo Spirulina và Chlorella không chỉ tăng cường miễn dịch cho tôm mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể, giúp giảm thiểu nguy cơ nhiễm EMS một cách tự nhiên.

Trường hợp điển hình thành công

Malaysia và Ecuador đã áp dụng thành công các mô hình nuôi tôm bền vững để kiểm soát EMS. Tại Malaysia, việc kết hợp hệ thống tuần hoàn nước (RAS) với cảm biến thông minh đã giúp duy trì môi trường ao nuôi ổn định, hạn chế dịch bệnh. Trong khi đó, Ecuador đã tăng tỷ lệ sống của tôm lên trên 80% nhờ vào việc sử dụng probiotic tiên tiến kết hợp với quản lý môi trường nghiêm ngặt.

Những trường hợp này cho thấy rằng việc áp dụng các công nghệ mới không chỉ giúp kiểm soát dịch bệnh mà còn cải thiện hiệu quả kinh tế cho người nuôi tôm.

Đăng ngày 04/12/2024
Phan Tấn Đạt @phan-tan-dat
Nuôi trồng

FLOCponics: Sự tích hợp hoàn hảo của công nghệ biofloc và cây thủy canh

FLOCponics là một loại Aquaponics thay thế tích hợp công nghệ biofloc (BFT) với sản xuất cây trồng không sử dụng đất.

flocponics
• 15:51 07/03/2022

Mô hình nuôi ba ba lãi 300 triệu đồng/năm

Mô hình nuôi ba ba của ông Lương Thành Kỷ, ở thị trấn Búng Tàu, huyện Phụng Hiệp. Qua 14 năm phát triển, đến nay đàn ba ba sinh sản của ông Kỷ đã phát triển hơn 1.500 con, mỗi năm xuất bán ra thị trường từ 8.000-10.000 con giống, trừ hết các khoản chi phí, lợi nhuận gần 300 triệu đồng/năm.

Ba ba.
• 09:38 14/06/2021

Kinh tế ổn định nhờ nuôi ba ba sinh sản

Hơn 20 năm nuôi ba ba sinh sản, anh Nguyễn Đức Lợi, ấp Phước Thọ B, xã Mỹ Phước, huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng có cuộc sống khấm khá. Gắn bó lâu năm với con ba ba một phần cũng vì sự yêu thích loài vật này, ba ba lại dễ nuôi, nhẹ công chăm sóc, thị trường tiêu thụ tốt, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho gia đình anh.

• 15:40 03/03/2021

Thu trăm triệu đồng mỗi năm từ nuôi ba ba

Nuôi ba ba gai là một công việc đòi hỏi phải có nguồn vốn lớn và kỹ thuật cao. Nhưng bằng ý chí, nghị lực, sự đam mê tận tụy với công việc cùng với áp dụng các kiến thức khoa học kỹ thuật mà ông Phạm Tất Đạt ở xã Yên Bình, thành phố Tam Điệp đã thành công, vươn lên trở thành triệu phú.

kỹ thuật sản xuất giống baba
• 10:00 30/05/2017

mai test kw lần 1

Để đánh giá chất lượng nước ao nuôi tôm, bà con cần nắm được các chỉ tiêu môi trường ao nuôi tôm cụ thể. Từ đó sẽ dễ dàng theo dõi và kiểm soát nước nuôi tốt hơn. Trong bài viết này sẽ đề cập đến 12 chỉ tiêu môi trường ao nuôi tôm mà bà con cần nắm để quản lý ao nuôi tôm của mình, giúp nâng cao chất lượng mùa vụ.

test
• 13:31 16/04/2025

Mai test keyword

Để đánh giá chất lượng nước ao nuôi tôm, bà con cần nắm được các chỉ tiêu môi trường ao nuôi tôm cụ thể. Từ đó sẽ dễ dàng theo dõi và kiểm soát nước nuôi tốt hơn. Trong bài viết này sẽ đề cập đến 12 chỉ tiêu môi trường ao nuôi tôm mà bà con cần nắm để quản lý ao nuôi tôm của mình, giúp nâng cao chất lượng mùa vụ.

• 10:19 16/04/2025

Phát hiện tôm bệnh trong ao

Nuôi tôm là một trong những ngành nuôi trồng thủy sản có giá trị kinh tế cao và đang phát triển mạnh ở nhiều quốc gia, đặc biệt là Việt Nam. Tuy nhiên, một trong những thách thức lớn nhất đối với người nuôi tôm hiện nay là vấn đề dịch bệnh – nguyên nhân hàng đầu gây thiệt hại nghiêm trọng về năng suất và lợi nhuận. Việc phát hiện tôm bệnh trong ao một cách sớm và chính xác không chỉ giúp hạn chế rủi ro, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự bền vững của mô hình nuôi tôm công nghiệp lẫn truyền thống.

Tôm thẻ chân trắng
• 09:00 13/04/2025

Ứng dụng chiến lược xuất khẩu xanh trong doanh nghiệp thủy sản

Ngành thủy sản Việt Nam từ lâu đã là trụ cột kinh tế, đưa tôm, cá tra, cá ngừ ra khắp thế giới. Nhưng giờ đây, áp lực xanh hóa từ thị trường quốc tế đang đặt ra bài toán mới. Chiến lược xuất khẩu xanh không chỉ là xu hướng mà còn là lối đi sống còn để doanh nghiệp thủy sản nâng giá trị sản phẩm, đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe toàn cầu. Vậy làm sao để áp dụng hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu!

Tôm
• 09:00 12/04/2025
• 19:44 10/05/2025
• 19:44 10/05/2025

mai test kw lần 1

Để đánh giá chất lượng nước ao nuôi tôm, bà con cần nắm được các chỉ tiêu môi trường ao nuôi tôm cụ thể. Từ đó sẽ dễ dàng theo dõi và kiểm soát nước nuôi tốt hơn. Trong bài viết này sẽ đề cập đến 12 chỉ tiêu môi trường ao nuôi tôm mà bà con cần nắm để quản lý ao nuôi tôm của mình, giúp nâng cao chất lượng mùa vụ.

test
• 19:44 10/05/2025

Mai test keyword

Để đánh giá chất lượng nước ao nuôi tôm, bà con cần nắm được các chỉ tiêu môi trường ao nuôi tôm cụ thể. Từ đó sẽ dễ dàng theo dõi và kiểm soát nước nuôi tốt hơn. Trong bài viết này sẽ đề cập đến 12 chỉ tiêu môi trường ao nuôi tôm mà bà con cần nắm để quản lý ao nuôi tôm của mình, giúp nâng cao chất lượng mùa vụ.

• 19:44 10/05/2025

Phát hiện tôm bệnh trong ao

Nuôi tôm là một trong những ngành nuôi trồng thủy sản có giá trị kinh tế cao và đang phát triển mạnh ở nhiều quốc gia, đặc biệt là Việt Nam. Tuy nhiên, một trong những thách thức lớn nhất đối với người nuôi tôm hiện nay là vấn đề dịch bệnh – nguyên nhân hàng đầu gây thiệt hại nghiêm trọng về năng suất và lợi nhuận. Việc phát hiện tôm bệnh trong ao một cách sớm và chính xác không chỉ giúp hạn chế rủi ro, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự bền vững của mô hình nuôi tôm công nghiệp lẫn truyền thống.

Tôm thẻ chân trắng
• 19:44 10/05/2025
Some text some message..