Bảo vệ cá chép trước tác hại của của ammonia

Một trong những vấn đề phổ biến mà các trang trại nuôi cá gặp phải là sự ô nhiễm nguồn nước với sự hiện diện của ammonia (NH₃). Hợp chất này xâm nhập vào nguồn nước nước do các hoạt động của con người: từ các nhà máy xử lý nước thải, nước thải trang trại chăn nuôi và các cánh đồng nơi sử dụng phân bón nitơ. Ammonia làm giảm khả năng liên kết với oxy của máu, tác động lên hệ thần kinh, ảnh hưởng đến các tế bào hồng cầu và có thể khiến cá chết. Ngoài ra ammonia ở nồng độ thấp còn làm giảm tăng trưởng, chuyển hóa thức ăn và làm giảm khả năng miễn dịch ở cá.

Yuri Vatnikov và các cộng sự của ông, đã phát triển một cách sử dụng phụ gia để tăng khả năng kháng ammonia ở cá chép (Cyprinus carpio), một loài có giá trị kinh tế.

Arginine là một acid amin α được sử dụng trong quá trình sinh tổng hợp protein - một loại axit amin kích thích giải phóng hormone tăng trưởng. Ở người arginine được biết đến loại một loại thuốc có tác dụng bổ gan, cụ thể: hỗ trợ tình trạng suy gan, điều trị tình trạng gan nhiễm mỡ, viêm gan.

Tác dụng của arginine trên cá chép

Các nhà khoa học đã tiến hành hai thí nghiệm trong đó họ kiểm tra tác dụng của arginine để đánh giá hiệu quả bảo vệ cá chép trước độc tính của ammonia.

Thí nghiệm đầu tiên: Cá chép được cho ăn một trong bốn nghiệm thức: với việc bổ sung arginine theo tỷ lệ 0% (nhóm đối chứng), 0,25% (0,25Arg), 0,5% (0,5Arg) hoặc 1% (1Arg) trong 14 ngày và được thử thách với 0.7; 0.8; 0.9; 1.1; 1.3 mg ammonia/L trong 3 giờ.

Thí nghiệm thứ 2: 60 cá chép được nuôi trong 6 bể cá. Trong 14 ngày tiếp theo, một nửa số cá được cho ăn một loại thức ăn không chứa arginine và nửa còn lại được cho ăn chế độ ăn bổ sung 0,5% arginine. Sau đó, một dung dịch ammonia 0,7 mg/l đã được thêm vào tất cả các bể nhằm đánh giá khả năng bảo vệ cá.

Kết quả

Trong thí nghiệm đầu tiên, cá tiếp xúc với nước có ammonia khi tăng liều ammonia dẫn đến một số cá chết và với nồng độ ammonia tối đa là 1,3 mg/l thì tất cả cá trong bể đều chết. 

Việc tiếp xúc với ammonia làm tăng urê huyết tương và ammonia, nhưng làm giảm nồng độ axit amin. Bổ sung arginine giúp cung cấp ornithine cho cá nuôi để chuyển đổi ammonia thành urê sau khi nhiễm độc ammonia từ đó giúp giảm ammonia trong huyết tương và giảm độc tính của nó đối với cá chép. Trong nhóm có bổ sung arginine 0,25%, tỷ lệ tử vong thấp hơn 5-10%. Với việc tăng liều arginine 0,5%, tỷ lệ tử vong giảm đáng kể khoảng 35%.

Độc tính của ammonia có tầm quan trọng lớn trong nuôi trồng thủy sản. Nông dân nuôi cá quan tâm đến việc ngăn chặn ảnh hưởng của ammonia. Tăng cường giải độc ammonia bằng arginine dường như góp phần vào khả năng kháng ammonia trên cá. Nghiên cứu mới đã đưa ra một phương pháp mới với việc chỉ thêm 0,5% arginine vào thức ăn cho cá chép giúp giảm 35% tỷ lệ tử vong của cá khi tiếp xúc với ammonia.